2 Nisan, tüm dünyada otizm konusunda farkındalık oluşturmak ve otizmden kaynaklanan sorunlara çözümler bulmak amacıyla, 2008 yılında Birleşmiş Milletler tarafından “Dünya Otizm Farkındalık Günü”olarak ilan edilmiştir. 2 Nisan’da başlayan “Otizm Farkındalık Ayı” çerçevesinde dünyada otizmle ilgili araştırmaların teşvik edilmesi, bu konudaki farkındalığın artırılması ile erken teşhis ve tedavinin yaygınlaştırılması hedeflenmiştir.
Otizm spektrum bozukluğu nedir? Otizm Spektrum Bozukluğu; belirtileri yaşamın ilk üç yılı içinde ortaya çıkan nörogelişimsel bir bozukluktur. Otizmin sebebi halen bilinmemekle birlikte tıbbi araştırmalar genetik faktörler ile birlikte çevresel faktörlerin de rolü olabileceğini göstermektedir. Ancak hangi gen ya da genlerin sorumlu olduğu henüz bilinmemektedir.Hem genetik temellerin hem de çevresel faktörlerin etkileri üzerine çok sayıda araştırma yapılmaktadır.
Otizmin çocuk yetiştirme özellikleriyle ya da ailenin ekonomik koşullarıyla hiçbir ilişkisi yoktur; bu nedenle otizm spektrum bozukluğuna her çeşit toplumda, farklı coğrafyalarda, ırkta ve farklı sosyoekonomik düzeyde ailelerde rastlanmaktadır. Bir çocuğunda otizm olan ailenin diğer çocuğunda da otizm görülme oranı %4-10 arasındadır. Erkeklerde kızlardan 3-4 kat daha fazla görüldüğü bilinmektedir. Otizm ile ilgili yapılan pek çok araştırmada, değişkenlik göstermekle birlikte görülme sıklığının %1 civarında olduğu belirtilmektedir.
Otizm ismi aynı olsa bile her çocukta farklı belirtilerle görülebilir, her çocuğun klinik görünümü, tedavisi ve ilerleyişi aynı olmaz. En etkili tedavi yöntemi otizme yönelik özel eğitimdir. Otizmin tedavisine özel ilaç ya da aşı yoktur, ilaç tedavisi çoğunlukla otizme eşlik eden hırçınlık, aşırı hareketlilik, depresyon, yoğun takıntılar ve tekrarlayıcı hareketler için kullanılmaktadır.
Otizm Spektrum Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?
* Başkalarıyla göz teması kurmuyorsa, * İsmini söylediğinizde bakmıyorsa, * Söyleneni işitmiyor gibi davranıyorsa, * Parmağıyla istediği şeyi göstermiyorsa, * Oyuncaklarla oynamayı bilmiyorsa, * Akranlarının oynadığı oyunlara ilgi göstermiyorsa, * Bazı sözleri tekrar tekrar ve ilişkisiz ortamlarda söylüyorsa, * Konuşmada akranlarının gerisinde kalmışsa, * Sallanmak, çırpınmak gibi garip hareketleri varsa, * aşırı hareketli, hep kendi bildiğince davranıyorsa, * Gözleri bir şeye takılıp kalıyorsa, * Bazı eşyaları döndürmek, sıraya dizmek gibi sıra dışı hareketler yapıyorsa, * Günlük yaşamındaki düzen değişikliklerine aşırı tepki veriyorsa, otizm açısından değerlendirme yapmak gerekir.
Erken tanı ve doğru bir eğitim yöntemi ile yoğun olarak eğitim alan çocukların yaklaşık yüzde ellisinde otizmin belirtileri kontrol altına alınabilmekte, gelişim sağlanabilmekte, büyük ilerleme kaydedilmekte ve hatta bazı otizmli çocukların ergenlik yaşına geldiklerinde diğer arkadaşlarından farkı kalmayabilmektedir.
Otizmin tanısı nasıl ve kimler tarafından konur? 1. Çocuk ruh hastalıkları uzmanı 2. Çocuk nörologu
Otizme mavi ışık yak projesi nedir?
Otizmi olan kişiler, renkleri olduğundan daha canlı görür. Bu nedenle parlaklığı az olan renkler otizmli bireyleri sakinleştirir. Soğuk renklerden olan mavi ise onları rahatlatacak renklerin başında gelir. Bundan dolayı otizmin rengi de Otizm Farkındalık Günü’nün rengi de mavidir. Tohum Otizm Vakfı’nın dünya çapında uyguladığı "light it up blue" projesi ile farkındalık amaçlı şehirler ve insanlar maviye bürünür.
