Katarakt cerrahisindeki yenilikler, hastalarımızı yalnız görme kalitelerini arttırmakla kalmayıp, hastaların yaşam kalitelerinde olağanüstü değişiklikler sağlamaktadır. Ameliyattan sonra istenen görme keskinliği seviyesine ve kalitesine ulaşmakta göz içi lensleri (GİL) çok önemli bir rol oynamaktadırlar.
Modern oftalmik cerrahi de GİL’leri farklı materyal, design, optik özelliklerde üretilebilmekte ve bu özeliklerde mavi ışık filtreleyebilme yeteneği, asferik, torik, monofokal, multifokal veya akomodatif GİL olarak, onların görsel kabiliyetlerini etkileyebilmektedir.
Monofokal GİL, katarakt cerrahsinde en çok kullanılan lensler olup, cerrahiden sonra hastalar çoğunlukla keskin bir uzak görmeye sahip olurlar. Ancak bu hastalar, yakın ve ara mesafedeki işlerini (kitap okumak, bilgisayarda çalışmak, yemek yapmak gibi) yapmak için ilave gözlüklere ihtiyaç duyarlar.
Multifokal GİL’ler ise çoklu odaklar yardımıyla hastalarin ek bir gözlüğe ihtiyaç duymadan farklı mesafelerdeki işlerini yapabilmeleri için geliştirilmişlerdir. Yapılan çalışmalar bu lenslerin monofokal lens kadar uzak mesafe görme keskinliğini düzeltebildiklerini göstermişlerdir. Ancak ara ve yakın mesafe sonuçları bu lensler ile çok daha iyidir. Bu GİL’lerde odaklamalarına göre bifokal veya trifokal olarak sınıflandırılabilirler.
Trifokal GİL’ler bifocal GİL’ler göre özellikle 60-80 cm arasında daha iyi bir görme seviyesine ihtiyaç duyulan bilgisayar, laptop, cep telefonu ekranı gibi ara mesafe görmelerde daha tatmin edici görme seviyeleri sağlamaktadır.
Ancak katarakt cerrahisi sonrasında görme ve yaşam kalitesi üzerindeki yüksek seviyedeki kazanç, bu ameliyatın endikasyon dışında yapilmasına ve bu ameliyatların hastalar tarafından estetik kaygılar ile arzulanmasına sebep olmuştur.
Ayrıca hastalar da bu GİL’lerin her gözde takılabileceği şeklinde yanlış bir beklentiye sebep olmuştur. Hatta olayın daha vahim boyutu da gözün farklı dokularının hasarı veya kaybı sebebiyle görme duyusunu tamamen veya tamama yakın kaybetmiş hastaların veya yakınlarının bu GİL’lerden mucizevi sonuçlar beklemeleri olmuştur.
Ilerleyen yaş ile birlikte hastalarımızda katarakta ilave olarak başta Şeker hastalığı gibi sistemik hastalıklar veya Yaşa bağlı makula dejeneresansı (Sarı nokta hastalığı) ve glokom (göz tansiyonu) gibi pekçok göz hastalığı gelişebilmektedir. Tüm bu hastalarda hekimin ayrıntılı bir muayenesi sonucunda bilgi ve tecrübesine uygun olarak takacağı bir monofokal GİL, hastaları operasyondan sonra gelişebilecek pekçok komplikasyondan koruyacaktır.