Bağışıklık sistemimizi çok iyi koruyamadığımız dönemlerde, özellikle kış aylarında soğuk hava, kapalı ortam gibi faktörler pek çok hastalığa davetiye çıkarıyor. Bu hastalıklar arasında en sık görülenler; çoğunlukla da birbirine karıştırılan soğuk algınlığı ve griptir. İnfluenza virüslerinin yol açtığı grip daha ağır seyreder ve ateş ön plandadır. Soğuk algınlığı senede 3-4 kez geçirilirken grip senede bir kez geçirilir. Soğuk algınlığı genellikle ayakta geçirilirken, grip kişiyi yatağa düşürür ve iş gücü kaybına yol açar. Gripte klinik tablo bazen ağırlaşarak zatürreye dönüşebilir.

Grip pek çok kişi tarafından hafif ve geçici bir hastalık gibi görülse de çocuklarda, kronik hastalığı olan kişilerde ve yaşlılarda önemli komplikasyonlara neden olabilir.

İnfluenza virüslerinin bazı türlerinin yol açtığı grip, özellikle sonbahar aylarında salgın halinde görülür. Öksürük veya hapşırma yolu ile yayılan virüsün kuluçka devresi 1-3 gündür. Enfeksiyondan 1-2 gün sonra, viral çoğalmanın en hızlı olduğu dönemde aniden ateş/titreme, baş ağrısı, kas ağrısı, kırıklık veya öksürük gibi yakınmalar ortaya çıkar. Hastalık bir kere geçirildikten sonra vücut o virüse karşı bağışıklık geliştirir. Ancak virüsün kapsülündeki proteinin yapısı değişince virüs vücut tarafından tanınamaz ve tekrar gribe yol açar. İnfluenza virüsü birkaç senede bir kapsül yapısını önemli ölçüde değiştirerek büyük salgınlara yol açar. Soğuk algınlığı bazen saman nezlesiyle de (alerjik rinit) karışabilir. Genellikle ilkbaharda polenlere bağlı olarak görülen saman nezlesinde burun kaşıntısı ve burun tıkanıklığı ön plandadır. Ateş, halsizlik, boğaz veya kas ağrıları görülmez.

Sağlıklı insanlarda ortalama bir haftada geçmesine rağmen, özellikle çocuklarda, yaşlılarda, vücut direncini düşüren kalp hastalığı, akciğer hastalığı, böbrek hastalığı, şeker hastalığı gibi kronik hastalığı olan kişilerde çok daha ağır seyrederek ölümle sonuçlanabilecek hastalıklara yol açabilir.

Grip ve soğuk algınlığından korunmak için bağışıklık sistemini güçlendirmek önem taşır. Düzenli uyku, dengeli beslenme ve sigaradan uzak durmak bağışıklık sisteminin güçlü kalmasında önemlidir. Bol sıvı almak, çinko, C vitamini gibi antioksidan vitamin ve minerallerden zengin, meyve suyu ve meyve tüketmek korunmada önemlidir. Grip aşı ile önlenebilen bir hastalıktır. Özellikle risk gruplarında aşılanma çok önemlidir.

Gribin tedavisinde ancak ağrı kesicilerin ve burundaki tıkanıklığı açan dekonjestan türü ilaçların kullanılması yararlı olabilir. Hastalığın başlangıcındaki ilk 48 saat içinde başlanan anti-viral ilaçların faydası olduğu belirtilmekteyse de, bu süre içinde influenzanın kesin tanısını koymak hayli güçtür. Ancak salgın durumunda oseltamivir(tamiflu) proflaktik amaçlı kullanılır.

RİSK GRUPLARI :

-65 yaş üzeri kişiler

-Şeker hastaları

-Astım hastaları

-Kronik akciğer hastaları

-Kronik kalp ve damar sistemi hastaları

-Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler (kronik kan hastalığı olanlar, kanser hastaları)

-Huzurevi, bakımevi vb ortamlarda yaşayanlar

Bunların yanında yine doktor kontrolünde olmak kaydıyla hamileler, çok sık seyahat edenler, sporcular da özel risk grupları içinde yer alırlar.

Soğuk algınlığı ve Grip te tedavisinde dikkat edilemesi gerekli hususlar:

1.Influenza virüsü yapısını değiştirebilen bir virüs olduğu için her yıl grip aşısının içeriği değişmektedir. Bu nedenle aşılama her yıl yapılmalıdır.

2.Emziren anneler grip olduğunda emzirmeye devam etmelidir. Anne sütü bağışıklığı artırmaktadır. Ancak solunum yoluyla bulaşabileceği göz önüne alınıp maske takılmalıdır.

3.Özellikle gastrit, reflü gibi mide şikayeti olan hastaların bu tür ilaçları kullanırken dikkatli olmaları; gerekirse mide koruyucu almaları önerilir.

4.Karaciğer ve böbrek rahatsızlığı olanlar doktor kontrolünde kullanmalıdır.

5.Soğuk algınlığı ilaçları vücutta su ve tuz tutulumuna sebep olabileceği için tansiyonu yükseltebilir, var olan kalp yetmezliğini kötüleştirebilir.

6.Soğuk algınlığı ilaçları içinde bulunan antiallerjik ilaçlar konsatrasyonu azaltabilir.

7.Dekonjestanlar tansiyonu tetikleyebilir

Bu nedenle herhangi bir ilaç kullanmadan önce mutlaka eczacınıza ,doktorunuza danışınız.

Ecz. Leyla HAYKIR

Pharmetic Akademi Yürütme Kurulu Üyesi