ASTIM kronik reaktif hava yolları hastalığı olup,uyaranlara karşı duyarlılık ve hava yollarının inflamasyonu ile karakterizedir.İnflamasyona bağlı krizler sonucunda hava yollarında obstrüksiyon(tıkanma) gelişimi söz konusudur.T lenfositler, mast hücreleri, eozinofiller,makrofajlar, nötrofiller gibi hücreler inflamasyona yol açar.

Dünyada 300 milyon,ülkemizde 3.5 milyon kişiyi etkilediği düşünülmektedir.

Belirtileri : Nefes darlığı ve göğüs sıkışması, öksürük,balgam artışı,hırıltı,hışıltılı solunum(wheezing)

Kesik kesik soluma,özellikle alerjik astımda balgamda eozinofil artışı görülür.

Astım risk faktörleri : Kişisel faktörler( fazla kilo, genetik), çevresel faktörler(allerjenler, enfeksiyonlar,hava kirliliği,sigara),

Başlıca astım tipleri: * Aralıklı astım :Bu tip hastalar belirti vermezler.Krizler arasında haftalar,aylar hatta yıllar geçebilir.

*Kronik astım : Bu tip hastalarda sık belirti ve sürekli oluşan ataklar vardır.

*Mevsimsel astım: Bir mevsim boyunca(özellikle polen mevsiminde) sürekli belirtileri olan astımdır.

Astım uygun bir tedavi ile kontrol altına alınabilir.Sigarayı bırakma,açık havada spor yapma ilaç tedavisine en büyük desteklerdendir

KOAH (Kronik obstruktif=tıkayıcı akciğer hastalığı)kronik bronşit ve amfizem gibi obstruktif akciğer hastalıklarının kombinasyonu olan , tam geri dönüşümlü olmayan , ilerleyici bir hastalıktır.KOAH hava yollarını daraltır,solunumu güçleştirir.

Belirtileri: Genellikle kronik bronşit ve amfizem zemininde gelişen KOAH ‘ da hastalar, öksürük ve balgam, kısa mesafeli yürüyüşte bile oluşan nefes darlığı gibi belirtiler gösterirler.Göğüste sıkışma ve hışıltılı solunum vardır.

Dünya Sağlık Örgütü tüm dünyada KOAH ‘ ın en önemli 4.ölüm sebebi olduğunu tahmin etmektedir.Türkiye’ de ise iskemik kalp hastalığı veserebrovasküler hastalıklardan sonra 3. Sırada yer almakta ve kırsal kesimde daha yaygın olduğu tahmin edilmektedir.

KOAH risk faktörleri :Sigara(%90), hava kirliliği, mesleki nedenler, pasif içicilik,kalıtımsal özellikler(alfa-1 antitripsin eksikliği), çocukluk çağındaki viral solunum yolu enfeksiyonları

KOAH tedavisinin amaçları arasında; patolojik değişimlerin ilerlemesini önlemek, hastanın yaşam kalitesini yükseltmek, akut alevlenmeleri önlemek sayılabilir.Tedavide 4 basamak vardır:

*Hastalığın değerlendirilmesi ve izlenmesi

*Risk faktörlerinin azaltılması

*Farmakolojik ve farmakolojik olmayan yaklaşımlarla stabil KOAH tedavisi

*Akut alevlenmelerin tedavisi

KOAH ve ASTIM her ikiside aynı kişide var olabilen benzer semptomlara sahip kronik obstruktif havayolu hastalıklarıdır.Belirtilere bakarak ayırt etmek mümkün olmakla beraber yine de bir grup hastada ayırt etmek mümkün olmayabilir.

Ecz.Leyla HAYKIR

Pharmetic Akademi Yürütme Kurulu Üyesi