14 Mayıs Eczacılık Günü’ne yaklaştığımız bu günlerde ne kadar önemli olduğunuzu bir kez daha hatırlatmak istedim. Elimizdeki yayınları incelediğimizde; istatistiksel veriler ve araştırma sonuçlarına göre toplumda eczacılara olan güvenin çok yüksek olduğunu ve eczacının önerdiğini kişilerin sorgulamadığını görüyoruz. Söz konusu çalışmalarda katılımcılar eczacıyı sağlık danışmanı olarak nitelendiriyorlar.

Yurt dışındaki verilere baktığımızda, eczacıların toplumu sağlık konusunda bilinçlendirme ve hastalıkları önleme konusunda üzerlerine düşenin bilincinde olduğunu görüyoruz. Özellike sigaranın bırakılması ve cinsel sağlık ile hipertansiyon, dislipidemi ve diyabet gibi kronik hastalıklarda aktif görev almaları gerektiğine inanıyorlar. Ancak bu konuda ne kadar aktif oldukları konusu soru işareti. Aktif olamama nedenleri ise zaman kısıtı (%86.1), eleman eksikliği (%57.2) ve diğer sağlık çalışanları ile iletişim eksikliği (%61.1). Ülkemizde de tüm eczacılarımızın bu sorumluluğun farkında olduğuna inanıyoruz. Ancak zamansızlık ve elemansızlık ülkemiz eczacıları için de önemli bir kısıtlayıcı. Günlük rutin içerisinde özellikle reçete ve bürokratik işlemlerle uğraşan eczacı ve eczane çalışanlarının danışana ayırabildikleri bilgilendirme zamanı oldukça kısıtlanıyor.

Eczacının ve eczanenin verdiği danışmanlık hizmeti hastaya ve toplum sağlığına önemli katkılar sağlarken, eczaneye olan faydası da yadsınamaz. Danışmanlık hizmeti aldığını ve fayda sağladığını gören hastaların eczaneye olan sadakati de artacaktır. Eczaneye olan geliş gidişler arttıkça çapraz ürün önerme oranları da yükselecektir. Bununla birlikte danışanlar sadece hastalıklarıyla ilgili olanları değil pek çok sağlıkla ilişkili ihtiyaçlarını eczaneden karşılama alışkanlığı edineceklerdir. Diğer taraftan eczacının danışman rolü ve eczanenin birinci basamak sağlık veren bir kuruluş olarak toplumsal kabul görmesi, eczanenin kapısından giren kişi sayısını arttıracaktır. Bu kişiler sadece hasta da olmayacaktır. Eczane sağlığına özen gösterenlerin, kendilerini hastalıklardan korumak isteyenlerin ve doğru bilgiyi almak isteyenlerin uğrak yeri olacaktır. Danışman rolü arttıkça sadık danışan kavramı daha yerleşecek ve eczaneler daha fazla ilaç dışı sağlık ürünü de önermeye başlayacaklardır. Kapıdan giren danışanı daha fazla tanıdıkça, daha fazla sohbet ettikçe eczacıların, bu kişilerin ihtiyaçlarını ortaya çıkarması daha da kolaylaşacaktır. Bu sayede bir taraftan sosyal sorumluluklarını yerine getiren eczaneler diğer taraftan daha çok danışan ile buluşacaktır.

Toplum sağlığının korunmasında çok önemli bir yere sahip olan ve sağlık sisteminin vazgeçilmez neferleri siz değerli eczacılarımızın 14 Mayıs Eczacılık Günü’nü kutlarım. İyi ki varsınız.

Kaynaklar:

1. The role of pharmacists in screening and prevention. Translator. Fall 2012, Volume 6, Issue 4.

2. A Textbook of Community Pharmacy. Chp.1, pp.1 – 13

3. Exploring Pharmacists’ Role in a Changing Healthcare Environment. May 2014, Avelere Health LCC.