Niçin mantar enfeksiyonuna yakalanıyoruz?



Normalde, insan vücudunda mantar bulunur, fakat enfeksiyon kaynağı olmaz, ancak hijyenik şartlar sağlanmaz ve ortam nemli bırakılırsa, üremesi kolaşır ve mantar enfeksiyonu oluşur. Islak kaldığınız sürece mantar enfeksiyonu riski artmaktadır… Bir kısmı da, ağız, cilt, bağırsak veya vajinada bulunur ve bunlar çoğunlukla zararsızdır. Ancak, bir sorun varsa, çok miktarda ürerler, mantar enfeksiyonu oluştururlar. Büyük bir kısmı da dışardan bulaşmak suretiyle mantar enfeksiyonu oluştururlar. Mantar enfeksiyonları, fırsatçı enfeksiyonlardır, ağır hastalıklarda, vücut bağışıklık direncini azalması durumunda, yine mantar enfeksiyonu gelişebilir.



Mantar enfeksiyonu gelişme riskini artıran faktörler



Hijyen eksikliği ve nem gibi, bazı faktörler mantar enfeksiyonu gelişimini kolaylaştırır, çünkü her yer de mantar vardır.



1) Sıcak havaya bağlı derinin nem oluşturması



2) Uzun süreli ve dar giysiler içinde bulunmak



3) Islak mayo giymek



4) Sıcak havanın tipik nemli olması



5) Antibiyotiklerle sık tedavilere maruz kalmak



6) Sıkı ,kapalı ve sentetik ayakkabılar giymek



7) Otellerde veya spor salonlarında banyolar kullanırken ortak terlik ve sandalet kullanmak



8) Sık olarak, özel olmayan pedikür ve manikür malzemeleri kullanımına izin vermek



Nemli insan vücudu mantarın üremesini kolaylaştırır, üreme için şartları oluşturur. Birçok farklı mikroorganizma grubu oluşturan mantarlar, sıklıkla saçlı deri, ayaklar, vajina, kasıklar, koltuk altları ve tırnaklar gibi sadece epidermisin (yüzeysel mikoz) dış tabakasını etkileyecek şekilde enfeksiyon oluştururlar.



Sonuç olarak, mantar enfeksiyonu, deri ve mukoza yüzeyinde (yüzeysel mikoz) çoğalma eğilimi gösteren ve kendi gelişimini-yaşamını sürdürmek isteyen mantarların neden olduğu bir hastalıktır . Mantar enfeksiyonları, yaygın ve bulaşıcı bir hastalık olması nedeni ile artık her insan mantar hastalıkları ile karşı karşıyadır. Ancak, yeterli tıbbi tedavi uygulanırsa, tedavi edilebilir.



Mantar Eneksiyonu Belirtileri



Açıkça, vücutta mantar enfeksiyonunun olduğu yerlere bağlı olarak, semptomları değişir. Örneğin, vajinada enfeksiyon meydana gelirse, buna büyük oranda Candida albicans adı verilen bir mantar neden olur ve aşağıdaki belirtiler ile kendini gösterir.



*Vajinada kaşıntı, tahriş veya yanma.



*Vajinanın yoğun kırmızı renkte iltihaplanması



*Özellikle idrara çıkma ve cinsel ilişkide kendini hissettiren ağrı



*Anormal vajinal akıntı ile birlikte beyaz ve yapışkan akıntı



Ciltte oluşan Mantar Enfeksiyonu Belirtileri : Çoğunlukla farklı vücut kıvrımları, kasık, koltuk altı, göbek ve parmak ve ayak parmakları arasındaki boşluklar gibi aşırı nemli ve terli bölgeler etkilenir. Yara oluşması, genellikle kızarıklık, sızıntı ve nihayet can sıkıcı bir kaşıntı ve tahriş ile başlar. Özellikle ayak parmakları arasındaki boşlukları etkiler ve sporcular, gençler ve denizciler arasında çok yaygındır. Kıvrımlarda kızarıklık ve kabarcıklar oluşur, bu da çatlaklara dönüşür. Tırnak mantarları ise, tırnak yatağının bozulması nedeniyle önce tırnak şeklinde bozulma oluşur. Tedavisi uzun, zorludur, dikkatli ve profesyonel yardım almadan tedavisi zordur.



Mantar Eneksiyonu nasıl tedavi edilir?



Tedaviden önce, mantar tanısı koymak esastır. Bunu için, hasarlı bölgeden salgı ve doku örnekleri alınarak, mikroskop altında analiz yapılması gerekir.
Mantar veya mantar enfeksiyonu doğrulandığında, antifungal ilaçların yaygın olarak uygulanması gerekir. İster lokal, ister genel olsun, enfeksiyon hasarı ve alanı tedaviye alınır.
Yüzeysel mantar olduğunda, kremler, merhemler, losyonlar, tozlar ve antimikotik spreyler uygulamak doğrudur, fakat antifungal tedavi 4 ila 6 hafta düzenli şekilde sürmelidir.



Oral antifungaller tedaviyi kolaylaştırmasına rağmen, enfeksiyonu tamaman ortadan kaldırmamaktadır.



Tüm giysiler hergün değiştirilmeli veya hijyenik koşullarda temizlenmelidir.
Eğer uzman dermatoloğa başvurmak için yeterli değilse, iyi hijyen şarttır ve uzman ile birleştiğinde, oral tedavi de eklenebilir. Bu, iyileşme sürecini hızlandırır ve yeniden enfeksiyon oluşmasını engeller.



Mantar enfeksiyonun önlenmesi, oluşmaması için bazı önlemlerın alınması zorunlu ve gereklidir;



• Günlük olarak vücud yıkanmalı ve vücudun her kısmı, özellikle de cilt kıvrımlarının tamamen kuru olduğundan emin olunmalıdır.



• Özellikle spor yaparken ve dokuların nemi emdiği değerlendirilirse, sıcak günlerde ayak, ayakkabı ve vücutta antifungal toz veya antifungal antiperspirant kullanılmalı veya uygulanmalıdır.



• Çıplak ayak ile asla yürünmemelidir.



Mantar enfeksiyonlarını hafife almayın ve mutlaka uzman hekim kontrolünde tedavinizi sürdürün.



Prof. Dr. Turgay Çelik


Önceki FAYDALI BİLGİLER Yazıları