Değerli meslektaşlarım, iş ortaklarımız ve sevgili öğrenciler... Birçoğunuz gibi benim de en sevdiğim mevsim olan yaz mevsimine artık iyice yaklaşmış bulunmaktayız. Güneşin sıcaklığını, yazın enerjisini iyiden iyiye hissettiğimiz bu günlerde sizlere yazın eczanelerimizde sık sık karşılaştığımız vakalardan bazıları hakkında hatırlatmalarda bulunacağım.

DEHİDRATASYON: Alınandan fazla sıvı kullanımı veya sıvı kaybı durumunda vücutta normal işlevleri yerine getirecek düzeyde su bulunmamasıdır.

Sebepleri: Az su içilmesi, ishal, aşırı terleme, sık idrara çıkma, ateş.

Tedavi: Dehidratasyon için tek etkili tedavi, kaybedilen sıvıları ve kaybedilen elektrolitleri yerine koymaktır. Oral dehidratasyon solüsyonu kullanmak, egzersize bağlı durumlarda sporcu içecekleri ve ciddi derece olan durumlarda damardan (IV olarak) verilen tuzlar ve sıvılar hızla emilir ve iyileştirmeyi hızlandırır.

GÜNEŞ YANIKLARI: Güneş yanığı, cildin ultraviyole (UV) radyasyona (güneş ışığının bir parçası olan görünmez ışınlar) veya bronzlaşma salonları gibi UV ışık kaynaklarına maruz kalması sonucunda oluşan gözle görülür reaksiyonlardır. Güneş yanığı belirtileri güneş ışığına maruz kalınmasından birkaç saat sonra görünmeyebilir. Tipik olarak güneşe maruz kaldıktan 24 ila 36 saat sonra yanıklar en kötü haldedir; 3 ila 5 gün içinde ise tamamen geçer. Ultraviyole ışınlar ciltte görünmez hasara da neden olabilir. Aşırı seviyede ve / veya birden fazla güneş yanığı varlığı, cildin erken yaşlanmasına ve cilt kanserine yol açar. Güneşe maruz kalma, cilt kanserinin en önemli nedenidir ve cilt kanseri, ülkemizde en yaygın görülen kanser türleri arasındadır.

Tedavi: Güneş yanığının neden olduğu ağrı ve ısıyı hafifletmek için ılık (soğuk olmayan) bir banyo yapın veya cilde nazikçe soğuk, ıslak kompres uygulayın.
• Aspirin (Reye sendromu tehlikesi nedeniyle çocuklara ve gençlere asla aspirin verilmemelidir), asetaminofen veya ibuprofen gibi bir ağrı kesici alın.
• Cildi yeniden sulandırmak (nemlendirmek) ve şişmeyi azaltmak için topikal nemlendirici krem, aloe veya % 1 hidrokortizon kremi uygulayın.
• Güneş yanığı iyileşene kadar gölgede kalın. Daha fazla güneşe maruz kalmanız, güneş yanığının şiddetini ve ağrısını artıracaktır.
Güneş yanıklarını önlemek için bazı ipuçları:
• Güneş ışığının yoğun olduğu 10.00 – 14.00 saatleri arasında aşırı güneşe maruz kalmaktan kaçının.
• Güneşe çıkmadan 30 dakika önce cildinize uygun güneş kremi kullanın.
• Uzun kollu kıyafetler ve şapka gibi güneşten koruyucu giysiler kullanın.
• Bronzlaşma salonlarını sık kullanmaktan kaçının.

İDRAR YOLU ENFEKSİYONLARI: Üriner sistem yapısal ve anatomik bozukluklarının eşlik etmediği, sağlıklı bireylerde görülen enfeksiyonlardır. Sıklıkla kadınlarda görülen bu tablo akut sistit ve piyelonefritin yanı sıra tekrarlayan üriner enfeksiyonları ve asemptomatik bakteriüriyi de içerir. En sık saptanan bakteri, bu grup enfeksiyonların %70-95’inden sorumlu olan Enterobacteriaceae grubundan Escherichia coli’dir. İkinci en sık rastlanan patojen (%5-10) ise E. Coli’ den daha nadir görülmesine rağmen daha agresif enfeksiyonlara yol açan Staphylococcus saprophyticus’dur. Daha az olguda ise neden Klebsiella ve Proteus gibi Gram negatif, Streptococcus grup B ve nonenterococcal grup D Streptococcus’lar gibi Gram pozitif bakterilerdir.

Tedavi: Günümüzde komplike olmayan sistitte ampirik tedavi için bir çok ülkede fosfomisin trometamol (3 g tek doz), pivmesilinam (2x400 mg/gün, 3 gün), nitrofurantoin makrokristal (2x100 mg/gün, 5- 7 gün) veya nitrofurantoin (4x50 mg/gün, 5- 7 gün) öncelikle önerilmektedir.(21-23) Trimetoprime (TMP) direnç oranlarının %20’nin altında olduğu toplumlarda trimetoprim-sulfametoksazol (TMP-SMZ) (2x160/800 mg/gün, 3 gün) veya TMP (2x200 mg/gün, 5 gün) ampirik tedavide ilk seçenek olarak da önerilebilir ama bu hastalarda enfeksiyon yinelerse, dirençli mikroorganizmalar akla getirilmelidir. Kullanılabilecek alternatif antibiyotikler ise her biri 3 günlük tedavi rejimleri olmak üzere siprofloksasin (2x250 mg/ gün), siprofloksasinin uzatılmış salınımlı formülasyonu (500 mg/gün), levofloksasin (250 mg/gün), norfloksasin (2x400 mg/gün) ve ofloksasindir (2x200 mg/gün).

Yazıma burada son verirken 2021 yazının hepimize önce sağlık sonra sevdiklerimizle birlikte güzel bir yaz dönemi getirmesini diliyorum.
Sevgi ve mutluluk ile kalın…