Uzun yıllardır bilim dünyasında Alzheimer hastalığı ve Alüminyum ilişkisi tartışılmaktadır. Bu konuda birçok araştırma yapılmış ama kesin kanıta dayalı bir sonuca ulaşılamadığından dolayı, bu ilişki henüz mutlak kabul görmemektedir.

Son yapılan çalışmalardan birisinin sonuçları Alzheimer hastalığı Alüminyum ilişkisini tekrardan sorgulamamıza sebep olmuştur. Şimdi kısaca biraz bu çalışmadan bahsedelim. Journal of Trace Elements in Medicine and Biology dergisinde Ocak 2017’de yayımlanan çalışmada Alüminyumun Alzheimer hastalığının ortaya çıkmasındaki tek değil ama önemli bir faktör olduğu ileri sürülmektedir. Çalışmayı yürüten Prof. Dr. Chris Exley’in Alüminyumun insan vücudu üzerine toksik etkileri ile ilgili birçok bilimsel makalesi bulunmaktadır.

Alüminyum eser miktarda (oldukça az miktarda) vücudumuzda bulunur, bulunması da gerekir. Ama net olarak görevi bilinmemektedir.

Bildiğimiz bir gerçek vardır ki, 65 yaş ve sonrası Alzheimer hastalığı olan bireylerin beyninde biriken alüminyum miktarı, hasta olmayan yaşıtlarına göre fazladır.

Dr. Exley’in yapmış olduğu çalışmada, genetik kökenli Alzheimer hastalığı bulunan bir ailenin ölen üyelerinin beyinlerinde, çok yüksek düzeyde alüminyum tespit edilmiştir. Hatta öyle ki diyalize bağlı aluminyumun tetiklediği ensefalopatiden (beyin iltihabı) ölen bir hastanınkine eşit miktardadır.

Bu yeni çalışma erken başlangıçlı Alzheimer hastalığı için genetik yatkınlığın bir şekilde beyin dokusundaki aluminyum birikimi ile ilişkili olabileceğini düşündürebilir.

Yaş Alzheimer hastalığı için en önemli risk faktörüdür. Yaş ilerledikçe beyin dokusunda biriken alüminyum miktarı da artar. Çevresel ya da işi gereği fazla alüminyuma maruz kalan beyinlerde erken başlangıçlı sporadik Alzheimer hastalığı görülebilir. Erken başlangıçlı Alzheimer hastalığı için genetik yatkınlığı olanların, aynı zamanda erken yaşlarda beyin dokusunda yüksek miktarda alüminyum birikimine de eğilimi bulunmaktadır.

Alüminyumun bir nörotoksin olduğu bilinmektedir. Örneğin diyaliz hastalarında beyinde alüminyum birikimine bağlı olarak ensefalopati görülebilmektedir.

Yıllardır alüminyumun Alzheimer hastalığı ile olan ilişkisi hakkında çalışmalar yapılmaktadır. Şimdiye kadar bu anlamda net bir ilişki ortaya konabilmiş değildir. Dr. Exley’in bu çalışması, Alzheimer hastalığı ve alüminyum ilişkisinin mümkün olabileceği konusunda önemli sonuçlar içermektedir. Bu konuda daha fazla çalışma yapılması gerektiği aşikardır.