ZİKA ve HAMİLELİK
Zika virüsü sivrisinek ısırması ile insanlara bulaşır ve Zika virüs enfeksiyonu oluşturur. Grip enfeksiyona benzer. En tipik belirtileri ateş, döküntü, eklem ağrısı ve konjunktivit (kırmızı gözler) olarak bilinmektedir. Hastalık genellikle birkaç gün ile bir hafta süren semptomlar şeklinde hafif seyreder. Şiddetli hastalık belirtileri nadirdir. Çoğunlukla, hastane tedavisi gerektirmez. En önemli özelliği hamilelik döneminde bebeğin gelişimini bozmasıdır, bebekte mikrosefali oluşturmasıdır.
İlk defa Mayıs 2015 yılında, Pan Amerikan Sağlık Örgütü (PAHO) Brezilya'da Zika virüsü enfeksiyon varlığını doğruladı ve bunun ile ilgili bir uyarıyı yayınladı. Başlangıçta, Brezilya'daki bu salgın Guillain-Barre sendromu olarak açıklandı. Doğuştan kusurlu bebekler ve kötü giden hamilelik süreçlerinin hamile kadınlara bu hastalığa bağlı olduğu ifade edildi.
Amerikan Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi, önlem olarak aynı dönemde, Zika virüs bulaşıcılığı süren bazı ülkelere seyahat eden insanlar için seyahat uyarısı (2.nci derece yüksek önlemli uyarı) yayınladı.
2015 öncesinde, Zika Virusü, Afrika, Güney Asya ve Pasifik ülkelerinde gözlendi, 2015 sonrasında Pan Amerikan Sağlık Örgütü ilk defa Brezilya'da varlığını bildirdi. Şu anda Avrupa dahil bir çok ülkede gözlenmektedir ve yayılmaktadır. Nasıl sonuçlanacağı veya durdurulacağı konusunda belirsizlik vardır. Şu anda ilk önlem olarak, seyahat kısıtlaması uygulanmaktadır.
Belirtileri yukarıdaki ifade edilen ateş, döküntü, eklem ağrısı, konjunktivit dışında kas ve baş ağrısıdır. Kuluçka süresi bir kaç günden bir haftaya kadar sürebilir. Belirtileri başladıktan sonra, bir kaç günden bir haftaya kadar sürmektedir. Hastalığın şiddetli bir seyri bilinmemektedir. Öldürücü de değildir.
Teşhis, Zika virus bölgelerine seyahatte bulunmak ve sivrisinek ısırığına maruz kalmak olarak söylenebilir. Bu bölgelere seyahat edildiyse grip belirtileri varsa, aile hekimine seyahat bilgisi verilmelidir. Tanıyı kolaylaştıracaktır.
Tedavi; aşısı ve tedavisi yoktur. Grip enfeksiyonu gibi, belirtileri tedavi edilir.
İstirahat etmek, bol sıvı tüketmek, ateş düşürücü ve ağrı kesici kullanmak, Aspirin ve Steroid olmayan ağrı kesicileri tercih etmek şu anda uygulanan tedavidir. Diğer tarafdan, Zika virüs enfeksiyonu varsa, ilk hafta hastalığın aktif döneminde sivrisinek ısırmalarından da enfeksiyonun yayılmasını önlemek ve korunmak için gereklidir.
Mikrosefali
Mikrosefali, bebek başının beklenenden çok daha küçük olması halidir. Hamilelik sırasında, bebeğin kafası beyni büyüdüğü için, büyür. Gebelik sırasında, bebeğin beyni düzgün gelişmemişse ya da doğumdan sonra gelişmesi durmuşsa, Mikrosefali oluşabilir, doğum daha küçük bir kafa boyutu ile sonuçlanır. Mikrosefali, izole veya diğer büyük doğum kusurları ile kombine halde ortaya çıkabilir.
Diğer Problemler; Mikrosefalisi olan Bebekler, mikrosefali kaynaklı bir dizi sağlık problemi de gelişebilir. Mikrosefali aşağıdaki sorunları ile bağlantılı olabilir.
Epilepsi Nöbetleri
Konuşma, Yürüme veya Oturma gibi gelişmelerde gecikme olur,
ünlük yaşamda öğrenme yeteneği ve işlevinde azalma (Entelektüel sakatlık)
Hareket ve denge sorunları,
Zor yutmaya bağlı Besleme sorunları,
İşitme kaybı,
Görme problemleri,
Normalde mikrosefali görülme oranı ABD'de 10 000 canlı doğumda 2-12 arasındadır.
Prof.Dr. Turgay Çelik
KAYNAKLAR
1. Communicable disease threats report, 24-30 January 2016, week 4 http://ecdc.europa.eu/en/publications/all_publications/Pages/index.aspx#sthash.PwItIX1c.dpuf
2. Communicable disease threats report, 17-23 January 2016, week 3 http://ecdc.europa.eu/en/publications/all_publications/Pages/index.aspx#sthash.PwItIX1c.dpuf
